آیا ممانعت از دسترسی ماموران به اطلاعات مالیاتی جرم است

ممانعت از دسترسی ماموران به اطلاعات مالیاتی جرم است

زمانی که فردی مانع از دسترسی ماموران مالیاتی به اطلاعات مالیاتی خود یا افراد دیگر شود یا از انجام تکالیف قانونی مبنی بر ارسال اطلاعات مالی موضوع ماده 169 مربوط به مالیات مکرر به سازمان امور مالیاتی کشور امتناع کند و عمل او منجر به زیان وارده به دولت شود نیز مجرم خواهد بود. اجتناب از مالیات در واقع یک سوءاستفاده از قوانین مالیاتی است. بنابراین اجتناب از مالیات نوعی سوء استفاده رسمی از قوانین مالیات است و حتی امری غیر قانونی جهت کاهش تعهدات مالیاتی فرد با دور زدن قانون یا استفاده از ظرافتهای قانونی تلقی شده، اما فرار مالیاتی، عملی غیرقانونی است که در قالب گزارش غیرواقعی درآمد و فروش، کسری ها و تنظیم اظهارنامه صورت می گیرد.

فرار مالیاتیجرایم مالیاتی کدامند و مجازات فرار مالیاتی چیست؟

  • مطابق ماده 199 قانون مالیاتهای مستقیم؛ هرگاه هر یک از مشمولین مالیات این فصل اظهارنامه تسلیم نکند و یا با تسلیم آن از ذکر قسمتی از اموال در اظهارنامه خودداری نماید مشمول جریمه‌ای معادل 5% قیمت اموال اظهار نشده طبق تشخیص قطعی خواهد بود و در صورت تسلیم اظهارنامه خلاف واقع مشمول جریمه‌ای معادل دو و نیم درصد مابه‌التفاوت بهای مندرج در اظهارنامه با رقم مورد تشخیص دارایی که ملاک احتساب مالیاتی قطعی خواهد بود.
    تبصره – جرایم مذکور نسبت به سهم الارث به هریک از وراث تعلق می‌گیرد و در هر حال از یک برابر مالیات هریک از آن‌ها تجاوز نخواهد کرد و هریک از وراث که از پرداخت مالیات معاف شود نسبت به سهم خود از پرداخت جریمه نیز معاف خواهد بود.
  • در باب تاخیر در پرداخت نیز ماده 200 همان قانون مقرر نموده؛ برای تأخیر در پرداخت مالیات موضوع این فصل زیان ‌دیرکرد به میزان سه چهارم یک درصد (75%) در ماه از تاریخ سررسید و نسبت به مابه‌الاختلاف از تاریخ ابلاغ برگ تشخیص احتساب و وصول خواهد شد و مدت کمتر از 15 روز به حساب نمی‌آید و از پانزده روز به بالا یک ماه احتساب خواهد شد.ایکون فرار مالیاتی
    تبصره – در صورتی که وارث با ارائه اسناد و مدارک به عذر عدم دسترسی به سهم ‌الارث برای پرداخت مالیات تقاضای مهلت کند و ممیز مالیاتی عذر او را موجه تشخیص دهد با تأیید سرممیز و موافقت ممیز کل، مهلت متناسبی برای تأدیه مالیات به او داده خواهد شد و در این صورت از پرداخت زیان دیرکرد در مهلت معاف می‌باشد.
  • طبق ماده 201 قانون مالیات مستقیم؛ هر کس به قصد فرار از پرداخت مالیات از روی علم و عمد به ترازنامه و حساب سود و زیان یا به دفاتر و اسناد و مدارکی که برای تشخیص مالیات ملاک عمل می باشد و بر خلاف حقیقت تهیه یا تنظیم شده استناد نماید به حبس از سه ماه تا دو سال محکوم خواهد شد. مدیر یا مدیران مسئول اشخاص حقوقی که به علت خودداری از انجام تکالیف مقرره راجع به تسلیم اظهارنامه و ترازنامه و حساب سود و زیان و دفاتر و اسناد مدارک باعث تشخیص درآمد. اشخاص مذکور به کمتر از میزان واقعی گردند و این امر به موجب اسناد و دلایل محرز شود مشمول مجازات مقرر در این ماده خواهند بود. تعقیب و اقامه دعوی علیه مرتکبین نزد مراجع قضایی از طرف وزیر امور اقتصادی و دارایی به عمل خواهد آمد.
  • همچنین طبق ماده 202 قانون فوق؛ وزارت امور اقتصادی و دارایی می تواند از خروج بدهکاران مالیاتی که میزان بدهی آنها از یکصد هزار تومان (یک میلیون ریال ) بیشتر است از کشور جلوگیری نماید. حکم این ماده در مورد مدیر یا مدیران مسئول اشخاص حقوقی خصوصی بابت بدهی مالیاتی شخص حقوقی اعم از مالیات بر درآمد شخص حقوقی یا مالیات هایی که به موجب این قانون شخص حقوقی مکلف است به کسر و ایصال آن می باشد و مربوط به دوران مدیریت آنان بوده نیز جاری است . مراجع ذیربط با اعلام وزارت مزبور مکلف به اجرای این ماده می باشند.
    تبصره 1 – در مواردی که بدهی مالیاتی قطعی نشده باشد حکم این ماده در صورت سپردن تضمین معتبر جاری نخواهد بود.
    تبصره 2 – در صورتی که مودیان مالیاتی به قصد فرار از پرداخت مالیات اقدام به نقل و انتقال اموال خود به همسر و یا فرزندان نمایند وزارت امور اقتصادی و دارایی می تواند نسبت به ابطال اسناد مذکور از طریق مراجع قضایی اقدام نماید.