مهریه های نامتعارف و چگونگی منع مرد از دادن مهریه زن
شرایط صحت موضوع مهریه وفق قانون
همانطور که پیشتر اشاره شد مهریه یک قرارداد مالی جدای از عقد نکاح ولی تابع آن می باشد پس می بایست مانند تمامی قرارداد های مالی واجد شرایط اساسی صحت قرارداد از جمله شرایط مربوط به موضوع معامله باشد.
این شرایط در خصوص مهریه به قرار زیر می باشند:
مهریه باید مالیت داشته باشد ( ماده1078 قانون مدنی): منظور از مالیت داشتن این است که دارای ارزش اقتصادی و قابل داد و ستد باشد. به عبارت دیگر دارای ارزش اقتصادی باشد و از نظر عقلی دارای منفعت باشد. یعنی موضوع مهریه میبایست در بازار ارزش داد و ستد داشته باشد و قابل تبدیل شدن به پول باشد که در اصطلاح حقوقی گفته می شود مال مورد معامله باید مالیت داشته باشد و یا قابل تبدیل به پول باشد. از این رو قرار دادن مهریه هایی مانند چند شاخه گل رز از این جهت که قابل تقویم و تبدیل به پول می باشد، صحیح و قانونی است. البته در این خصوص اختلاف هست از این جهت که بعضی از اشیا در عرف ارزش مالی ندارند اما بعضی از افراد حاضرند بابت آن بهای زیادی بپردازند مانند عکس های خانوادگی که ارزش اقتصادی ندارند ولی ممکن است یکی از اعضای خانواده بابت آن پول بپردازد .بنابر توضیحات گفته شده یکی از دلایلی که قرار دادن مهریه هایی مانند یک کیلو بال مگس، دارای اثر حقوقی و قابل مطالبه نمی باشد این است که به لحاظ عرفی، دارای ارزش اقتصادی و قابل داد و ستد نمی باشد و به بیان دیگر، خرید و فروش آن در عرف جامعه معمول و رایج نمی باشد و کسی حاضر نیست بابت دریافت آن پول پرداخت کند.
مهریه باید به وسیله زن قابل تملک باشد: از این رو اموال و مشترکات عمومی و نیز اموال موقوفه را نمی توان به عنوان مهریه قرار داد. برای مثال کسی نمی تواند یک جاده، خیابان ، موزه، پارک و… را به عنوان مهریه قرار دهد.
هرگاه مهریه عین معین باشد باید در زمان عقد موجود باشد: چنانچه معلوم شود در زمان عقد موجود نبوده است، تعیین مهریه باطل می باشد و مثل یا قیمت آن به زن باید پرداخت شود. ( ماده361 و 1100قانون مدنی)
نکته) منظور از مهریه عین معین، اموال معین از قبیل اتومبیل، باغ، منزل یا زمین معینی می باشد . در مقابل مهریه عین معین، مهریه کلی قرار دارد و مقصود از آن اموالی است که معین و قابل اشاره نمی باشند برای مثال 110 سکه بهار آزادی.از این رو چنانچه افراد قصد دارند برای مثال چند دانگ از منزل مسکونی مشخصی را به عنوان مهریه قرار دهند میبایست در زمان عقد، ساخته و موجود باشد به نحوی که مختصات و سند آن قابل رویت و درج در سند نکاح باشد.
مال موضوع مهریه باید در ملکیت شوهر باشد: به بیان دیگر متعلق به مرد باشد. البته قرار دادن اموال متعلق به دیگری ( برای مثال اموال متعلق به پدر مرد)، در صورتی که با اذن مالک باشد صحیح است. در غیر اینصورت شوهر باید مثل یا قیمت آن را پرداخت نماید. (ماده 1100 قانون مدنی)
بیشتر مطالعه کنید: بخشش مهریه چیست